#Knie-update 159. RCT wel of geen knieprothese?

Een knieprothese is een goede behandeling voor eindstadium van knie-artrose. Het plaatsen van een totale knieprothese is al jaren een routine-ingreep, maar de chirurgische behandeling van patiënten met knie-artrose was nooit in een gerandomiseerde studie vergeleken met een maximaal conservatieve behandeling met onder andere oefentherapie en pijnstilling. Een Deense trial in The New England Journal of Medicine bevestigt dat een nieuwe knie de klachten effectiever vermindert, maar toont ook het risico op postoperatieve problemen.

Søren Skou et al. randomiseerden 100 patiënten met matige tot ernstige knie-artrose voor ofwel een 12-weeks oefenprogramma in combinatie met paracetamol en ibuprofen, steunzolen en dieetadviezen, ofwel datzelfde programma nadat ook een totale knieprothese was geplaatst. Als belangrijkste uitkomstmaat bepaalden de onderzoekers met een gevalideerde scorelijst na een jaar het functioneren wat betreft pijn, andere symptomen, dagelijkse activiteiten en kwaliteit van leven.

Mensen die waren geopereerd vertoonden een significant sterkere verbetering dan patiënten die niet meteen een nieuwe knie hadden gekregen. Toch ondervonden ook de patiënten die eerst met oefentherapie behandeld waren, duidelijk minder hinder van hun kniegewricht. Bovendien kregen de chirurgisch behandelde patiënten veel vaker een ernstig secundair probleem. Dat ontstond soms in de knie, zoals een wondinfectie, maar soms ook elders in het lichaam, bijvoorbeeld een veneuze trombose. Van de 50 patiënten die initieel voor de conservatieve arm geloot hadden, kreeg overigens een kwart wegens het persisteren van de klachten binnen de follow-upduur van 12 maanden alsnog een prothese.

De auteurs concluderen dat het plaatsen van een knieprothese gemiddeld duidelijk effectiever is in het bestrijden van de pijn en functionele klachten, maar dat dit moet worden afgewogen tegen een significant hoger risico op vervelende complicaties. Ze vermoeden dat er een subgroep van patiënten is die op basis van hun studiegegevens toch liever voor een conservatieve aanpak zou kiezen.

Referentie: 
Skou et al. A Randomized, Controlled Trial of Total Knee Replacement. NEJM 2015;373:1597-1606

#Knie-update 158. Acuut Knieletsel: State of the Art Behandeling 2015

In november 2015 is het Evidence Statement “Acuut Knieletsel” gepubliceerd. De laatste ontwikkelingen op gebied van diagnostiek en behandeling van acute knie(sport)blessures zijn verwerkt in dit wetenschappelijk statement van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF). Alle vormen van knie-instabiliteit, meniscus en kraakbeenletsels komen aan bod met adviezen en tijdstip van verwijzing. Auteurs zijn Nederlandse autoriteiten op gebied van knie-aandoeningen en revalidatie.

Op 4 december 2015 zullen de nieuwe Evidence Statements “Acuut Knieletsel” en “Revalidatie na Voorste-Kruisbandreconstructie” worden toegelicht met casuistiek op het Symposium de Knie: Samenvatting en Vertaalslag van 2 Evidence Statements (Beatrixgebouw Jaarbeurs, Utrecht). Inschrijven is nog mogelijk. RPA Janssen is een van de sprekers op dit symposium. Hij is mede-auteur van de KNGF Evidence Statement “Acuut Knieletsel” en lid van de klankbordgroep Evidence Statement “Revalidatie na Voorste-Kruisbandreconstructie” namens de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV).

Referenties
Brooymans FAM, Lenssen AF, Engelen-van Melick N, Neeleman-vder Steen CWM, Rondhuis G, Moorsel v SR, Hullegie W, Hendriks HJM, Janssen RPA. Evidence Statement “Acuut Knieletsel”, KNGF 2015

Engelen-van Melick N, Hullegie W, Brooijmans FAM, Hendriks HJM, Neeter C, Tienen van T, Cingel van R. Evidence Statement “Revalidatie na Voorste-Kruisbandreconstructie”, KNGF 2014