#Knie-update 153. Kruisbandoperatie gehad? Pas op voor andere knie!

Een kruisbandscheur van de knie kan grote gevolgen hebben voor sporters. Het kan leiden tot tot een instabiel gevoel bij draaibewegingen van de knie zoals bij voetbal, hockey en zaalsporten. Een voorste kruisbandscheur kan worden geopereerd voor herstel van de kniestabiliteit en terugkeer naar sportactiviteiten. Hierbij kan gebruikt worden gemaakt van lichaamseigen pezen van zowel het aangedane (ipsi-laterale) als het gezonde (contra-laterale) been.

Het is gebleken dat bijna 21% van de geopereerde patiënten ook risico loopt om later de voorste kruisband van de niet-geopereerde (contra-laterale) knie te scheuren. Andernord et al. hebben de voorspellende variabelen onderzocht voor een scheur van de voorste kruisband aan het contra-laterale knie. Zij hebben gekeken naar het landelijk Zweedse voorste kruisband registratiesysteem. Patiënten tussen de leeftijd van 13-59 jaar die een eerste voorste kruisbandoperatie ondergingen met eigen hamstring- of patellapees graft zijn geïncludeerd in de studie. De conclusies van de auteurs:

• leeftijd < 20 jaar ten tijde van de eerste kruisbandoperatie leidt bij mannen en vrouwen tot een 3x verhoogde kans op een scheur van de kruisband in de contra-laterale knie binnen 5 jaar
• gebruik van de hamstring graft van het contra-laterale been voor een voorste kruisbandoperatie aan het ipsi-laterale been leidt tot een 3x hoger risico op een scheur van de kruisband binnen 5 jaar in de contra-laterale knie. Met andere woorden, gebruik van pezen als graft van het gezonde been leidt tot een 3x hogere kans op een voorste kruisbandscheur van hetzelfde been binnen 5 jaar bij vrouwen.
• Niet voorspellend waren geslacht, activiteit ten tijde van het eerste letsel, graft type, meniscus- of kraakbeenletsel van de geopereerde knie.

Er zijn de laatste jaren betere inzichten gekomen over het belang van een zorgvuldige revalidatie na een voorste kruisbandoperatie. In Nederland is in 2014 een Evidence Based Statement Voorste Kruisband Revalidatie verschenen van Nicky Engelen-van Melick et al. Een zorgvuldige revalidatie met juiste kwaliteit van bewegen is belangrijk om de kans op terugkeer naar sport zo groot mogelijk te maken evenals beperking van het risico van een kruisbandscheur in de andere knie. In Scandinavische landen hebben preventieprogramma’s aangetoond dat er een significant kleiner risico is op blessures van zowel de geopereerde als ook de andere knie bij jongere vrouwen. Dit jaar verwacht ik mijn proefschrift af te ronden waarin ik diverse aspecten van “accelerated rehablitation” bij voorste kruisbandreconstructies heb onderzocht.

Referentie:
Andernord et al. Predictors of contralateral anterior cruciate ligament reconstruction: a cohort study of 9061 patients with 5-year follow-up. Am J Sports Med. 2015 43(2):295-302

#Knie-update 152. Knie-artrose: effect beenstandverandering voorspelbaar?

Artrose van de knie leidt tot pijn in de knie met beperkingen in sport- en dagelijks activiteiten. Er zijn diverse behandelmogelijkheden voor knie-artrose, variërend van medicijnen, injecties, een brace tot operaties. Als er sprake is van een 0-been stand met pijnklachten aan de binnenzijde van de knie, dan is een osteotomie (beenstandverandering) een mogelijke behandeling. Voordeel van een ostetotomie is dat alle activiteiten zijn toegestaan. Geen enkele ingreep is zonder mogelijke complicaties. Om die reden is het prettig om te kunnen voorspellen of een operatie goede verbetering zal geven van de kniepijn. Recent onderzoek door Minzlaff et al. heeft aangetoond dat het resultaat na een osteotomie beter voorspelbaar is door het dragen van een corrigerende knie-brace vóór de operatie. Als patiënten een goede pijnverlichting ervaren met een proefperiode van 6 weken brace dragen, blijkt dat ze vaak een goede uitkomst hebben na de osteotomie. Bode et al. heeft in 5 jaars follow-up studie aangetoond dat een kunstknie (knieprothese) kan worden uitgesteld door de osteotomie.

Referenties:
1. Minzlaff et al. Valgus bracing in symptomatic varus malalignment for testing the expectable “unloading effect” following vagus high tibial osteotomy. Knee Surg Sports traumatic Arthrosc (2015) 23:1964-1970

2. Bode et al. Prospective 5-year survival rate data following open-wedge valgus high tibial osteotomy. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc (2015) 23:1949-1955

3. Osti et al. Complication rate following high tibial open-wedge osteotomy with spacer plates for incipient osteoarthritis of the knee with varus malalignment. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc (2015) 23:1943-1948